poprzedni  menu  następny

HIGIENA JAMY USTNEJ U DOROSŁYCH

Podstawą zachowania higieny jamy ustnej jest prawidłowe użytkowanie szczoteczki, nitki dentystycznej oraz pasty z odpowiednią zawartością fluoru.
Zacznijmy od pasty do zębów - większość popularnych past do zębów różni się od siebie bardzo nieznacznie - zazwyczaj smakiem i np. dodatkami wybielającymi. Zawartość fluoru w paście standardowo wynosi 1450ppm (więcej o fluorze możecie przeczytać tutaj).
Prawidłowa ilość pasty nakładanej na szczoteczkę odpowiada wielkości ziarnu grochu (czyli pastę nakładamy w poprzek, a nie wzdłuż szczoteczki, jak to jest pokazane w reklamach). Nie zaleca się też stosowania past ściernych (czyli większość past "wybielających"), ponieważ mogą uszkadzać szkliwo.

Do wyboru mamy obecnie trzy podstawowe rodzaje szczoteczek do zębów: manualną, soniczną i elektryczną oscylacyjno-rotacyjną (czyli główka się kręci i porusza przód-tył).

SZCZOTECZKA MANUALNA:
Wybieramy szczoteczkę o równo ułożonych, prostych włoskach, najlepiej miękką, może być też średnia. Szczoteczki twarde zarezerwowane są dla protez.
Technika szczotkowania:
Najlepsze są ruchy wymiatające, czyli szczoteczkę trzymamy pionowo, przykładamy do dziąsła i wykonujemy ruch obrotowy w kierunku korony zęba. Do tej techniki niektórym pacjentom jest się trudno przyzwyczaić, alternatywnie można używać krótkich ruchów przód-tył. Krótkich, czyli w obrębie zębów, do których przyłożyliśmy szczoteczkę. Szczoteczkę przykładamy tak, żeby delikatnie masować dziąsła. Długie ruchy mogą uszkadzać połączenie między dziąsłem a zębem i powodować odsłonięcie szyjek zębów, dlatego możemy je wykonywać tylko na powierzchni żującej (czyli tej, która kontaktuje się z zębami przeciwstawnymi).

SZCZOTECZKA SONICZNA i ELEKTRYCZNA:
Tego typu szczoteczki mają nas uwolnić od konieczności wykonywania jakichkolwiek ruchów i same myć zęby, przy czym szczoteczką soniczną możemy wykonywać ruchy wymiatające, takie, jak opisałem przy szczoteczce manualnej (i tylko takie), natomiast szczoteczką elektryczną nie wykonujemy żadnych ruchów. Po prostu przykładamy je do każdej powierzchni zęba po kolei i czekamy chwilę, aż same wyczyszczą zęby.

Niezależnie od tego, jakiej szczoteczki używamy, możemy dobrze doczyścić zęby stosując następujące zasady:
1. Myjemy zęby po kolei, żeby nie zapomnieć o jakiejś powierzchni.
2. Szczotkując zęby, masujemy też dziąsła, żeby nie pominąć szyjek.
3. Pamiętamy o tylnej powierzchni dolnych przednich zębów (jest to statystycznie najbardziej niedoczyszczone miejsce).
4. Nie dociskamy szczoteczki za mocno.
5. Myjemy zęby AŻ BĘDĄ CZYSTE (możemy to wyczuć językiem) - minimum 2 minuty, ale czasem jest to za krótko.

NIĆ DENTYSTYCZNA:
Najczęstszym zaniedbaniem w higienie jamy ustnej jest niestosowanie nitki dentystycznej. Pomimo zapewnień producentów szczoteczek, żadna nie zapewnia dokładnego oczyszczania przestrzeni międzyzębowych. To tam najczęściej pojawia się próchnica, a ze względu na brak bezpośredniego wglądu w to miejsce, jest jednocześnie bardzo trudna w wykryciu na wczesnym etapie rozwoju.
Ściany zębów kontaktujące się z sąsiednimi stanowią ok. 1/3 naszego uzębienia, więc gdy ich nie czyścimy, to tak, jakbyśmy pominęli 10 zębów przy pełnym uzębieniu. Najprostszym skutecznym i tanim narzędziem, które może nam w tym pomóc jest nić dentystyczna. Jej stosowanie jest bardzo proste i, przy odrobinie wprawy, bardzo szybkie:
1. Wprowadzamy nitkę między zęby.
2. Przyciskamy do jednego zęba jak najbliżej dziąsła.
3. Wyciągamy nitkę.
4. Powtarzamy z drugim zębem.
Nie wykonujemy ruchów "piłujących" (jak na filmach), ponieważ możemy w ten sposób uszkodzić dziąsła.

Pomoże nam to zachować zdrowe zęby dłużej, a wizyty w gabinecie coraz rzadziej będą kończyły się koniecznością użycia wiertła.

Warto również zadbać o mechaniczne oczyszczenie języka - możemy to zrobić, szorując go szczoteczką. Płukanki do ust nie zastępują opisanych wyżej metod, a są jedynie produktem wspomagającym higienę - spowalniają rozwój bakterii, przez co efekt czyszczenia utrzymuje się dłużej.

O alternatywnych przyrządach i metodach mycia zębów napiszę w osobnym artykule.

W razie wątpliwości można przyjść ze swoją szczoteczką do stomatologa i poprosić o instruktaż higieny - dentysta lub higienistka pokaże, jak należy myć zęby, albo poprosi o pokazanie, jak się używa szczoteczki i powie, jakie błędy popełniamy i co należy poprawić.

lek. dent. Hubert Szymański

zzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzz
zzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzz
zzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzz